Zenobiusz Żołnowski
Mastere International de Terapeutique Homeopatthic
Otolaryngolog
Leczenie homeopatyczne bólów głowy
Wprowadzenie
Ból jest przykrym i wielce dokuczliwym doznaniem. Powstaje na skutek podrażnienia bólowych zakończeń nerwów czuciowych. Zakończenia te mają bardzo prostą budowę. Stanowią, właściwie wolne końcówki wypustek komórek czuciowych. Są rozmieszczone we wszystkich żywych fragmentach ludzkiego ciała. Fragmenty paznokci i włosów, które możemy swobodnie i bezbólo¬wo obcinać, nie stanowią już żywych tkanek.
Podrażnienie bólowych zakończeń nerwów czuciowych powstaje na skutek działania bądź to bodźców zewnętrznych, na przykład, urazów fizycznych i chemicznych bądź to na skutek działania bodźców wewnętrznych związa¬nych z procesami chorobowymi toczącymi się w różnych tkankach i narządach.
Ból odczuwa się dopiero wówczas, gdy nasilenie bodźców przekracza tzw. granice fizjologiczne. Wrażliwość bólowa ma charakter osobniczy. Jest różna w zależności, na przykład, od wieku: noworodki są prawie niewrażliwe na ból, natomiast dzieci są bardziej wraż1iwe od dorosłych.
Bóle głowy, mogą mieć różnorodne przyczyny. Mogą one być między innymi spowodowane procesami chorobowymi w takich narządach, jak: mózg, zatoki oboczne nosa, oczy, zęby, tętnice, żołądek, jelito grube, odbytnica, nerki, wątroba. Moliwy jest też taki ból głowy, który powstaje na skutek podrażnienia narządów zmysłu bodźcami wprawdzie właściwymi dla nich, jednakże o bardzo dużym nasileniu. Silny dźwięk, oś1epiający snop światła reflektorów mogą tez spowodować ból głowy. Oczywiście mogą one również spowodować inne skutki chorobowe w oczach i uszach. Mogą też się pojawić bóle głowy które są niejako wyodrębnione z jakiegoś zespołu zmian chorobowych składających się na konkretną jednostkę chorobową, nie są jej elementem i nie są też jej objawem.
Bóle głowy dzieli się zwykle na bóle objawowe i samoistne.
Objawowe bóle głowy, jak łatwo się tego domyś1eć, są to dolegliwości będące oznakami innych stanów chorobowych. Objawowe bóle głowy są właśnie przez te stany wywoływane. Zwalczanie obja¬wowych bólów głowy wymaga oczywiście leczenia choroby zasadniczej, tej właśnie, której bóle głowy są objawami. Leczenie takie jest zwykle prowadzone przez lekarzy specjalistów z dziedzin medy¬cyny, które tymi zasadniczymi chorobami się zajmują. Niekiedy choroby te mogą również być leczone homeopatycznie.
Jest więc oczywiste, ze każdy przewlekły ból głowy wymaga ba¬dania lekarskiego..
Bóle samoistne natomiast są to zwykle różnorakie przykre od¬czucia w obrębie głowy związane z zaburzeniami naczynioruchowymi w obrąbie tętnic ukrwienia czaszkowego. Nie znajdujemy dla nich wyraźnego wyjaśnienia przez odwołanie się do wiedzy o jakiejś innej konkretnej chorobie. Ból głowy samoistny sam niejako stanowi istotę choroby. Ból samoistny, który współwystępuje z zaburzeniami ze strony innych narządów nie jest, jak z tego wynika. niezbędnym składnikiem do1egliwości, które w tych zaburzeniach się pojawiają i nie jest oczywiście ich objawem patognomonicznym (takim, po którym rozpoznajemy ewentualną chorobę współwystępującą). O bólu samoistnym głowy można też powiedzieć po prostu, że nie jest on objawem żadnej innej choroby.
Oczywiście samoistnemu bólowi głowy nie zawsze towarzyszą inne objawy. Samoistny ból głowy, jeśli ma charakter dolegliwości przewlekłej, jako pojedynczy objaw występuje jednak tylko sporadycznie.
Pośród samoistnych bólów głowy wyodrębnia się migreny. Klasycznie migrenami nazywano napadowe i nawracające, jednostronne bóle głowy, występujące zwykle rodzinnie. Migrenę poprzedza aura, która jest najczęściej zespołem zwiastunów wzrokowych: pojawiają się przed oczyma mroczki, może też pojawić się upośledzenie widzenia a niekiedy nawet krótkotrwała niemal całkowitą ślepota. Taki ból głowy nazywa się tez niekiedy migreną prawdziwą. Do samoistnych bólów głowy zalicza się też bóle różnego rodzaje napięciowe.
W samoistnym bólu głowy spotyka się z reguły objawy towarzyszące, choćby tylko przejściowo, ze strony innych narządów. Ból głowy może występować równocześnie z innymi objawami ale może też występować z nimi naprzemienne.
W homeopatycznym leczeniu samoistnych bólów głowy objawy towarzyszące ułatwiają dobór odpowiednich leków. W doborze leków homeopatycznych uwzględniamy bowiem nie tylko objawy główne (charakterystyczne) ale także różne objawy towarzyszące oraz tzw. modalności, czyli okoliczności, w których następuje poprawa lub pogorszenie. Niekiedy w doborze leków homeopatycznych uwzględniamy pewne właściwości psychiczne oraz odczucia chorego, w tym różnej natury, jego awersje i pragnienia.
W bólach głowy, podobnie zresztą jak w wielu innych dolegliwościach dobieramy dwa rodzaje leków homeopatycznych: leki symptomatyczne oraz leki tzw. podłoża chorobowego dopasowane do typu wrażliwości homeopatycznej pacjenta, do jego konstytucji oraz do tzw. skaz homeopatycznych. Leki podłoża chorobowego nazywa się tez lekami podstawowymi.
Leki podstawowe mogą tez być wielce użyteczne w zwalczaniu podłoża chorobowego objawowych bólów głowy, jeśli nawet sama choroba podstawowa jest leczona w sposób konwencjonalny. Leki te zwykle zwiększają skuteczność leków allopatycznych (konwencjonalnych). Toteż w objawowych bólach głowy często dobrze jest stosować oba te sposoby leczenia. Leki podstawowe przyjmuje się zwykle w potencjach D30, C15, C30, lub wyższych po 10 granulek 1 raz w tygodniu. Leki, które przyjmuje się codziennie, stosownie do charakteru bólu, nazywane są lekami symptomatycznymi.
[1] Rozróżnienie typów bólów głowy ze względu na rodzaj towarzyszących im objawów zostało zaczerpnięte z książki: The Essentials of Homeopathica therapeutics, Boiron S. A. France 1991, str. 238
1. BÓLE GLOWY, KTORYM TOWARZYSZĄ OBJAWY ZE STRONY UKŁADU KRĄŻENIA
Najczęściej chodzi tu o bóle głowy powiązane z jej przekrwieniem. Przekrwienie głowy pociąga za sobą uczucie jej przepełnienia i ciężkości. Z uczuciem tym zwykle współwystępuje ból głowy.
W leczenie tego typu bólów głowy wchodzą w grę następujące leki symptomatyczne:
Belldonna, Glonoinum, Melilotus, Sanguinaria canadensis, Gelsemium, Spigielia anthelmia, Veratrum viride, Ferrum metallicum.
Leki te zostają zwykle uzupełnione lekami głębokiego działania. W leczeniu bólów głowy, związanych z jej nadmiernym wypełnieniem krwią, stosuje się nasypujące leki głębokiego działania: Sulfur, Aurum metallicum, Strontium carbonicum, Lachesis.
BELLADONNA 9CH
Belladonna jest lekiem pochodzenia roślinnego (wilcza jagoda). Belladonnę stosuje się w przypadku ostrego przekrwienia głowy, gdy ból pojawia się nagle i jest tętniący. Towarzyszy mu często rozszerzenie źrenic. Ból nasila się w hałasie i intensywnym świetle. Nasila go tez każdy wstrząs. Belladonna jest lekiem stosowanym między innymi w bólach głowy związanych z przegrzaniem, na przykład, na skutek zbyt długiego przebywania na słońcu.
Jest więc lekiem z wyboru w udarach słonecznych.
DAWKOWANJE:
Belladonnę 9CH przyjmuje się od 2 do 6 razy dziennie po 5 granulek w za1eżności od natężenia bólu. W miarę poprawy zmniejsza się częstość podawania leku.
GLONOINUM 7CH
Jest to zhomeopatyzowana nitrogliceryna. Warto tu zauważyć, ze nitrogliceryna shomeopatyzowana nie może być stosowana jako lek zastępujący nitroglicerynę allopatyczną stosowaną, na przykład, w napadzie dusznicy bolesnej (chorobie wieńcowej).
Glonoinum stosujemy w bólach głowy, które również są połączone z tętnieniem. Tętnienie to jest przeważnie bardzo nasilone. Lek jest szczególnie przydatny w bólu związanym z gwałtownym przekrwieniem głowy wywołanym wzrostem ciśnienia tętniczego. Ból jest zwykle zlokalizowany w okolicy potylicznej. W cieple, w ruchu a szczególnie przy odgięciu głowy do tylu następuje pogorszenie. Na świeżym powietrzu – poprawa.
DAWKOWANIE:
Lek ten podobnie jak Belladonnę przyjmujemy 2 do 6 razy dziennie po 5 granulek w zależności od nasilenia objawów. W miarę poprawy zmniejsza się częstość przyjmowania leku.
MELILOTUS 7CH
Melilotus jest lekiem pochodzenia roś1innego (nostrzyk). Działanie tego leku jest prawie identyczne jak Glonoinum. Szczególnie przydatny jest jednak w tych przypadkach, w których po krwawieniu z nosa lub podczas miesiączki następuje poprawa.
DAWKOWANIE:
Lek przyjmujemy w za1eżności od natężenia bólu 2 do 6 razy dziennie po 5 granulek. W miarę poprawy zmniejszamy częstość przyjmowania leku.
SANGUINARIA CANADENSIS 9CH
Lek jest pochodzenia roś1innego (krwawnik kanadyjski). Stosuje się go wówczas. gdy tętniącemu bólowi głowy często towarzyszy zaczerwienienie policzków. Ból rozpoczyna się zwykle w okolicy potylicznej, przechodzi na czubek głowy a w czasie ustępowania odczuwany jest nad prawym okiem. Ból rozpoczyna się najczęściej rano, w porze południowej nasila się a wieczorem zmniejsza lub ustępuje. Przykre zapachy, hałas, silny wiatr, wstrząs mechaniczny nasi1ają ból głowy. Położenie się w ciemności, oddanie gazów z żołądka lub jelit zmniejsza ból.
Lek ten jest szczególnie przydatny dla osób o wzmożonej wraż1iwości nerwowej, które jednak tłumią gniew lub rozdrażnienie, gdy czują ze mogą one się pojawić. Jest on też wielce przydatny dla osób wyczerpanych intensywnym życiem seksualnym lub onanizmem.
DAWKOWANIE:
Lek przyjmujemy dwa razy dziennie po 5 granulek. Niekiedy, gdy lek jest dobrze dobrany a pomimo to ból głowy nie ustępuje należy zastosować sanguinarię w wyższych potencjach 15CH lub 30CH: w pierwszych dwóch dniach codziennie po 10 granulek (1 raz dziennie) a następnie po 10 granulek 2 razy w tygodniu.
GELSEMIUM 9CH
Gelsemium jest lekiem pochodzenia roś1innego (żółty jaśmin). Lek ten stosujemy w bólach głowy, którym towarzyszą zaburzenia widzenia i do1eg1iwości gałek ocznych. Niekiedy ból głowy poprzedza podwójne widzenie oraz samoistny ból gałek ocznych, o których chory niekiedy mówi, ze są ,,jak poobijane”. Często chory czuje się oszołomiony i ma przy tym uczucie ciężkości głowy. Czuje się osłabiony i rozbity. Ma też uczucie ciężkich nóg. Ból umiejscowiony jest w okolicy potylicznej i promieniuje do karku i pleców. Ulgę przynosi wysokie trzymanie głowy a także oddanie dużej i1ości moczu.
DAWKOWANJE:
Gelsemium 9CH przyjmujemy, w za1eżności od natężenia bólu, 1 do 4 razy dziennie po 5 granulek. W miarę poprawy zmniejszamy częstość przyjmowania leku.
SPIGELIA ANTHELMIA 9CH
Jest to również lek pochodzenia roślinnego (mlecznica). Lek jest stosowany w silnych bólach głowy, które rozpoczynają się w okolicy potylicy, przechodzą przez czubek głowy i lokalizują się na lewym oczodołem. Bóle nasilają się od hałasu i wstrząsów. Bólom głowy towarzyszy często przyśpieszenie czynności serca odczuwane przez chorego jako palpitacje. Mogą też towarzyszyć bóle gałek ocznych.
DAWKOWANIE
Lek przyjmuje się zwykle 2 razy dziennie po 5 granulek
VERATRUM VIRIDE 9CH
Veratrum viride jest lekiem pochodzenia roś1innego (ciemierzyca). Jest to lek szczególnie użyteczny w przypadkach przekrwiennych bólów głowy u osób z bardzo wysokim ciśnieniem tętniczym krwi oraz w przypadkach ciężkiego udaru cieplnego. Osoby takie mają zwykle czerwoną twarz oraz nabiegłe krwią oczy. Głowa jest gorąca, źrenice mogą być rozszerzone. Może pojawić się podwójne widzenie. Chorzy odczuwają też suchość w jamie ustnej oraz suchość warg. Trzeba się tez liczyć z możliwością wystąpienia objawów deliryjnych: pobudzeniem psychoruchowym, dezorientacją, przymgleniem świadomości, napast1iwością, (szukaniem zaczepki).
DAWKOWANIE:
Lek przyjmujemy, w za1emożci od natężenia objawów, 5 granulek od 2 do 4 razy dziennie. W miarę poprawy zmniejszamy czçstot1iwość podawania leków
FERRUM METALLICUM 7CH, 9CH
Lek jest sporządzony z metalicznego żelaza. Jest on stosowany w bólu głowy o wybitnie nasilonym tętnieniu. Chory odczuwa tętnienie, jak uderzenia młotem. Bólowi towarzyszy uczucie uderzenia ciepła do głowy zwłaszcza do twarzy. Występuje tez zaczerwienie twarzy. Chorzy często mają zawroty głowy, gdy zmieniają pozycję z 1ezącej na siedzącą. Występuje tez charakterystyczna nadwraż1iwość skóry głowy przykro odczuwana nawet przy czesaniu.
Ból głowy nasila się pod wpływem zimna, na przykład przy myciu w zimnej wodzie. Poprawę może przynieść powolny spacer.
DAWKOWANIE:
Lek przyjmuje się zwykle 2 x dziennie po 5 granulek.
Przyjmowanie Ferrum metallicum dobrze jest łączyć z przyjmowaniem leku o nazwie China D30 (1 x dziennie po 10 granulek).
2. LECZENIE MIGREN PRAWDZIWYCH
Tak zwane migreny prawdziwe, o których powiedzie1iśmy już to co najistotniejsze we wprowadzeniu , na1eży również do samoistnych bólów przekrwiennych. Poprzedzającą wystąpienie bólów głowy aurę wywołuje prawdopodobnie pierwotny skurcz naczyń krwionośnych, sam zaś ból głowy wywołany jest ich rozdęciem.
W leczeniu migren prawdziwych stosujemy głównie dwa leki homeopatyczne: Secale cornutum i Apis oraz leki dobrane ze względu na dodatkowe objawy towarzyszące.
SECALE CORNUTUM D12
Secale cornutum jest lekiem sporządzanym z wysuszonego sporyszu (przetrwalnikowa postać grzyba pasożytującego na życie).
DAWKOWANIE:
Przez 6 dni w tygodniu przyjmujemy 2 razy dzienne po 5 granulek; siódmego dnia przyjmujemy 10 granulek leku homeopatycznego dobranego ze względu na dodatkowe objawy migreny (jeden z leków opisanych wcześniej).
APIS 9CH
Apis jest sporządzany z całych pszczół miodnych.
Podajemy w samym ataku, by odgraniczyć ból oraz w celu zapobiegania obrzękowi mózgu, który niekiedy pojawia się jako skutek poprzedzającego atak skurczu tętnic.
DAWKOWANIE:
Od 2 do 6 razy dziennie po 5 granulek.
Leki podstawowe
Wymienione leki symptomatyczne dobrze jest uzupełniać następującymi lekami podstawowymi:
SULFUR D30, AURUM METALLICUM 30CH, LACHESIS 15CH
Leki podstawowe stosuje się zwykle raz w tygodniu po 10 granulek wieczorem.
3. BOLE GŁ.OWY, KTORYM TOWARZYSZĄ OBJAWY ZE STRONY PRZEWODU POKARMOWEGO
Bóle głowy często występują razem z różnymi objawami niestrawności. Zespól tych objawów jest dość różnorodny. Będą one wymieniane w omówieniach wskazań dla poszczególnych leków. W zwalczaniu tego rodzaj bólów głowy stosuje się najczęściej następujące homeopatyczne leki symptomatyczne: Iris versicolor, Kalium bichromicum, Lac caninum.
Podobnie jak w leczeniu bólów głowy powiązanych z objawami ze strony układu krążenia, tak i w przypadku leczenia bólów głowy, którym towarzyszą objawy ze strony przewodu pokarmowego stosuje się obok leków symptomatycznych różne leki podstawowe.
IRIS VERSICOLOR 9CH
Jest to lek pochodzenia roślinnego. Wytwarza się go mianowicie z kosaćca różnobarwnego. Jest to lek użyteczny zwłaszcza w okresowych bólach głowy niezależnie od tego po jakiej stronie on występuje. Ból głowy, co wielce charakterystyczne, występuje zwykle w dni wolne od pracy, a więc często w niedziele. Zlokalizowane są najczęściej w okolicy czołowej. Bólowi głowy towarzyszą wymioty, które są kwaśne i piekące. Niekiedy wymioty bywają gorzkawe a nawet gorzkawo – słodkawe. Pieczenie może występować w całym przewodzie pokarmowym, zwłaszcza jednak w żołądku i jamie ustnej. Może też wystąpić intensywne pieczenie języka.
DAWKOWANJE:
Irys versicolor 9CH przyjmuje się 2 x dziennie po 5 granulek leku.
Możliwy jest też inny sposób postępowania. Jeś1i mianowicie Iris 9CH nie przynosi wyraźnej poprawy, należy zastosować Iris versicolor 15CH lub nawet Iris versicolor 30CH po 10 granulek 1 x dziennie. Wyższe potencje są bowiem u niektórych pacjentów bardziej aktywne.
KALIUM BICHROMICUM 7CH8
Lek jest wytwarzany z dwuchromianu potasu. Kalium bichromicum nadaje się specjalnie do zwalczania bólu, który jest odczuwalny jako ból punktowy w okolicy nadoczodołowej. Najczęściej występuje po stronie prawej. Ból zmniejsza się pod wpływem ucisku bolesnego miejsca. Bólowi mogą towarzyszyć przejściowe zaburzenia widzenia. Bardziej charakterystyczne są jednak kleiste, gęste, żółtawe wymioty, które często współwystępują z bólem. Są one często spowodowane dyspepsją związaną z nadkwaśności żołądka i niekiedy z jego owrzodzeniem. Chory ma często ochotę na piwo. Po wypiciu piwa czuje się jednak bardzo ź1e. Nasilenie bólu następuje również pod wpływem zimna, nawet w czasie rozbierania się.
DAWKOWANIE:
Lek przyjmuje się 2 x dziennie po 5 granulek.
LAC CANINUM 5CH
Jest to lek wytwarzany z psiego mleka. Lek wskazany jest głównie w tych przypadkach bólów głowy, w których ból ma zmienną lokalizację, pojawia się bądź to z prawej bądź z lewej strony głowy. Również inne doleg1iwości zmieniają swoje umiejscowienie. Chorzy wykazują niekiedy skłonność do halucynacji. Mogą odnosić wrażenie, ze nie mówią prawdy chociaż w rzeczywistości tak nie jest. Czasem mają sny o różnych zdarzeniach powiązanych z pojawieniem się wężów. Bólowi głowy mogą towarzyszyć objawy niestrawności. Jeś1i ból głowy jest powiązany z zaparciami to dobrze jest zastosować lek o nazwie Lac defloratum.
DAWKOWANIE:
Lek podajemy w potencji 2 razy dziennie po 5 granulek.
Najczęściej jako leki podstawowe w tych bólach głowy stosuje się: Lycopodium, Nux Vomica, Sepia, Psorinum.
4. BOLE GŁOWY, KTORYM TOWARZYSZĄ OBJAWY CHOROBOWE ZE STRONY KRĘGOSLUPA SZYJNEGO
W dolegliwościach kręgosłupa szyjnego bóle głowy pojawiają się dość często. Zmiany chorobowe w kręgosłupie mają, najczęściej charakter zmian degeneracyjnych. Leki homeopatyczne mogą być w zwalczaniu tego typu bólu użyteczne, jeśli dolegliwości zmieniają się pod wpływem warunków atmosferycznych. W leczeniu tego typu bólów głowy wchodzą w grę, jako najważniejsze, dwa leki symptomatyczne: Dulcamara i Rododendron. Jako lek podstawowy podaje się zwykle Natrium sulfuricum.
DULCAMARA 9CH
Dulcamara jest lekiem pochodzenia roślinnego. Wytwarzana jest z rośliny noszącej nazwę psianka słodkogórz. W zakresie mozliwożci terapeutycznych tego leku znajdują przede wszystkim te dolegliwości bólowe, które nasilają się w czasie zimnej i wilgotnej pogody. Jeśli więc bóle głowy połączone są z dolegliwościami ze strony kręgosłupa szyjnego nasilają się w wilgotne, zimne pogody, to można się spodziewać, że lek ten przyniesie ulgę.
DAWKOWANIE:
Lek podaje się 2 razy dziennie po 5 granulek.
RHODODENDRON 9CH
Jest to lek również pochodzenia roślinnego. Jest on wytwarzany z róży syberyjskiej. Charakterystyczne jest nasilanie się dolegliwości w czasie atmosferycznych wyładowań elektrycznych. Po burzy ból głowy się zmniejsza. Zmniejszenie bólu może nastąpić również w czasie ruchu oraz pod wpływem suchego i ciepłego powietrza.
DAWKOWANIE:
Rododendron 9 CH przyjmuje się 2 razy dziennie po 5 granulek.
Najczęściej stosowanym lekiem podstawowym w głównych schorzeniach reumatycznych jest NARTIUM SULFURICUM C30
Jest to lek szczególnie przydatny u osób wrażliwych na wilgotne zimno oraz łatwo popadających w melancholijny nastrój. Lek podaje się po l0 granulek l raz w tygodniu.
5. BÓLE GŁOWY KTÓRYM TOWARZYSZĄ OBJAWY NERWICOWE.
Mówiąc o nerwicach mamy na myśli zespól zaburzeń i objawów odnoszących się głównie do sfery osobowości i emocji, którym towarzyszy lęk lub niepokój. Zaburzenia w sferze wyższych czynności psychicznych często oddziałują na podkorowe ośrodki nerwowe sterujące m. in. autonomicznym układem nerwowym (sympatycznym i parasympatycznym), co może prowadzić do zaburzeń czynnościowych różnych narządów wewnętrznych a także naczyń krwionośnych. Bóle głowy mogą, również powstać na takim tle. Zaburzenia czynnościowe rozpoznajemy dopiero wówczas, gdy zostały wykluczone organiczne przyczyny stwierdzanych objawów. Bóle głowy na tle nerwicowym występują zwykle u osób nadwrażliwych, delikatnych i ogólnie słabych (w sensie przede wszystkim psychicznym, ale także w sensie fizycznym). Bóle głowy są często wyrazem różnych kłopotów życiowych, przykrych doświadczeń i zmartwień w życiu codziennym.
W leczeniu tego typu bólu głowy stosuje się między innymi następujące leki symptomatyczne: Kalium phosphoricum, Anacardium orientalne, Ignatia, Zincum, metallicum.
KALIUM PHOSPHORICUM 9 CH
Jest to lek wytwarzany z fosforanu potasu. Jest on szczególnie przydatny w przypadkach bólów głowy występujących u osób przepracowanych umysłowo, odczuwających stale zmęczenie i wyczerpanie. Kalium phosphoricum jest więc dobrym lekiem w bólach głowy występujących u młodzieży szkolnej oraz studentów w okresie sesji egzaminacyjnych. Niekiedy w tym czasie pojawia się wzmożone napięcie seksualne, którego zaspokajanie pogłębia zmęczenie i wyczerpanie.
DAWKOWANIE:
Kalium phosphoricum 9CH przyjmuje się po 5 granulek 2 razy dziennie.
ANACARDIUM ORIENTALE Dl2
Jest to lek pochodzenia roślinnego (sporządzany z owoców drzewa rosnącego w Indiach). Bóle głowy u osób wyczerpanych wysiłkiem intelektualnym, zwłaszcza takich, które się łatwo denerwują i obrażają, są skłonne do przeklinania. Często złorzeczą ludziom, których lubią i szanują. Niekiedy mają wrażenie istnienia jakby w dwóch odrębnych postaciach. Wszystkie dolegliwości, w tym bóle głowy zmniejszają, się w czasie jedzenia.
DAWKOWANJE:
Lek podajemy 2 razy dziennie po 5 granulek.
IGNATIA 9CH
Jest to lek również pochodzenia roślinnego (kulczyba). Ignatia jest dobrym lekiem w bólach głowy u osób z usposobieniem histerycznym, zwłaszcza u kobiet. Ból głowy odczuwany jest często jak ,,wbijanie gwoździa do głowy” i jest zwykle połączony z uczuciem ciężkości głowy. Ból głowy wywołany jest najczęściej jakimś kłopotem emocjonalnym.
Bólowi może towarzyszyć niestrawność pomimo skrupulatnego przestrzegania zasad zdrowego żywienia. Natomiast spożycie przez chorych nawet bardzo obfitego posiłku w czasie rozrywkowego spotkania towarzyskiego, w towarzystwie osób, które lubią nie powoduje żadnych objawów ze strony przewodu pokarmowego. Można ogólnie powiedzieć, iż wszelka rozrywka przynosi złagodzenie bólu. Osoby specjalnie wrażliwe na ten lek zwykle mają tez różne paradoksalne odczucia, na przykład nie znoszą dymu tytoniowego, gdy palą inni, sami mogą natomiast palić bez żadnych negatywnych doznań.
DAWKOWANTE:
Lek podaje się najczęściej 3 razy dziennie po 5 granulek. Jeśli takie dawkowanie nie przynosi wyraźniejszej poprawy, można dodatkowo przyjmować ten lek w potencji C3O l raz w tygodniu l0 granulek.
ZINCUM METALLICUM l5CH
Lek jest sporządzony z cynku metalicznego. Stosowany w bólach głowy, które występuje najczęściej w okolicy potylicznej. Często towarzyszy im zawroty głowy.
Zincum metallicum jest lekiem szczególnie przydatnym w leczeniu osób, które są wyczerpane nerwowo i psychiczne. Często są to tez osoby ponure, zamknięte w sobie. Cechą wielce charakterystyczną jest odczuwanie niepokoju nóg, którymi stale poruszają. Chorzy mogą odczuwać również niepokój w okolicy serce, mogą mieć przyśpieszoną czynność serca. Po wysiłku intelektualnym następuje nasilenie bólu. Ból nasila się również po posiłku, zwłaszcza po posiłku „zakrapianym” alkoholem.
DAWKOWANIE:
Lek przyjmuje się najczęściej 2 razy dziennie po 5 granulek.
Najczęściej stosowanymi lekami podstawowymi w bólach głowy, którym towarzyszą objawy nerwicowe są: Natrium chloratum, Calcium phosphoricum oraz Silicea.
Obok pojedynczych leków homeopatycznych są też stosowane kompleksy homeopatyczne. Najbardziej znane kompleksy stosowane w bólach głowy to kompleksy antyhomotoksyczne: Spigelon, Belladonna Homaccord oraz Gelsemium Homaccord.
Spigelon można stosować w każdym typie omówionych wcześniej bólów głowy. Natomiast kompleks Belladonna Homaccord jest stosowany w bólach głowy, w których występują jednocześnie objawy ze strony układu krążenia a Gelsemium Homaccord – w bólach głowy powiązanych ze zmianami chorobowymi w kręgosłupie szyjnym.